Εκθεση φωτογραφίας με τίτλο "Σπύρος Μελετζής. Η Αντίσταση στα βουνά, 1942-1944"

Αθήνα, Ελλάδα 18/09/2008 15:07 (ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Την έκθεση με τίτλο "Σπύρος Μελετζής. Η Αντίσταση στα βουνά, 1942-1944", παρουσιάζει το Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης από τις 26 Σεπτεμβρίου έως τις 19 Οκτωβρίου 2008 στο Μέγαρο Εϋνάρδου (Αγίου Κωνσταντίνου 20 - δίπλα στο Εθνικό Θέατρο). Η έκθεση, παραγωγή του Museu Valenci de la il-lustracio i de Modernitat-MuVIM, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του Athens Photo Festival 2008, αποτελείται από 190 φωτογραφίες που τράβηξε ο Σπύρος Μελετζής στο διάστημα 1942-1944 και είναι τυπωμένες από τον ίδιο. Οι φωτογραφίες του Μελετζή από την Αντίσταση που εκτέθηκαν για πρώτη φορά στην οδό Κοραή στα γραφεία του ΕΑΜ αμέσως μετά την Απελευθέρωση (Νοέμβριος 1944), επανεκτίθενται μετά από 50 και πλέον χρόνια. Πρόσφατα, παρουσιάστηκαν στο Museu Valencia de la il-lustracio i de Modernitat-MuVIM , στη Βαλένθια της Ισπανίας. Οι πρώτες φωτογραφίες του Μελετζή στο αντάρτικο χρονολογούνται τον Αύγουστο του 1942, κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στον Όλυμπο, ενώ οι επόμενες στην Πελοπόννησο το Σεπτέμβριο του 1943. Το Φεβρουάριο του 1944, ως επίσημος πλέον φωτογράφος του ΕΑΜ, ο Σπύρος Μελετζής οργανώνει το τρίτο και τελευταίο ταξίδι του στα βουνά, συγκεκριμένα στην Ευρυτανία και τη Θεσσαλία, με στόχο να πραγματοποιήσει, όπως ο ίδιος αναφέρει, "το μεγάλο χρέος του, να απαθανατίσει τον αγώνα του ελληνικού λαού που αγωνιζόταν για το ξεσκλάβωμα της Ελλάδας". Η πίστη του στον αγώνα οδήγησε τον Μελετζή να αποτυπώσει "το ηρωικό μεγαλείο που κυριαρχούσε και λαμποκοπούσε στα μάτια των ανταρτών". Η ηρωική μορφή ―ο τύπος του ήρωα πολεμιστή, ως έμβλημα μεγαλείου και δύναμης― αποδόθηκε ιδανικά από τον Μελετζή, ο οποίος σε αρκετές λήψεις εμπλούτισε αυτή την ιδέα με στοιχεία ρητορικής έξαρσης, σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας. Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν οι Nicolas Sanchez Dura και Νίνα Κασσιανού και οι φωτογραφίες προέρχονται από το Αρχείο Σπύρου Μελετζή και το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη. Ο Σπύρος Μελετζής γεννήθηκε στην Ίμβρο το 1906. Εκεί τέλειωσε το δημοτικό και το Σχολαρχείο. Το 1923, όταν η Ίμβρος παραχωρήθηκε στην Τουρκία, κατέφυγε στην Αλεξανδρούπολη και από εκεί στην Αθήνα. Στην τέχνη της φωτογραφίας μυήθηκε από άξιους δασκάλους, καλλιτέχνες με υψηλή αισθητική, γνώσεις και πείρα του σκοτεινού θαλάμου, όπως ο φωτογράφος των ανακτόρων Μπούκας και ο Γεραλής. Δεν ήταν όμως φτιαγμένος για τον κλειστό χώρο του στούντιο, γι΄αυτό η πρώτη φωτογραφική επαφή του με τη φύση και ειδικά την ηπειρώτικη γη, καθόρισε και τη μελλοντική πορεία της δουλειάς του. Μετά από περιοδεία και φωτογράφηση 22 μηνών έκανε στα Ιωάννινα, το 1938, την πρώτη του έκθεση με θέμα τη φύση αυτή της Ηπείρου. Η έκθεση αυτή μεταφέρθηκε και στην Αθήνα, εντυπωσιάζοντας και αποσπώντας επαινετικές κριτικές. Το 1939 φωτογράφισε την Κεφαλονιά. Στην περίοδο της γερμανικής κατοχής, ο φακός του κατέγραψε την Αντίσταση του ελληνικού λαού. Ο Σπύρος Μελετζής έγινε ο επίσημος φωτογράφος της Εθνικής Αντίστασης και άρχισε να φωτογραφίζει διάφορα γεγονότα που πραγματοποιούνταν από τις πολιτικές και στρατιωτικές οργανώσεις, με κυριότερες την ίδρυση της ΠΕΕΑ, το Γενικό Στρατηγείο, τη Σχολή της Ρεντίνας, τα διάφορα νοσοκομεία και ιατρεία, καθώς και σκηνές από τις εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου στις Κορυσχάδες. Σταθμό στην καριέρα του θα αποτελέσει η προσωπική του έκθεση με θέμα την Ελλάδα στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Βιέννη το 1993. Το έργο και η προσφορά του Σπύρου Μελετζή έχουν αναγνωρισθεί και ο ίδιος έχει κατ' επανάληψη τιμηθεί από διάφορους φορείς με κορυφαία τιμητική διάκριση την απονομή του Σταυρού του Φοίνικος το 1995, από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο. Πέθανε στην Αθήνα στις 14 Νοεμβρίου 2003.