Λίγο μετά την έναρξη της συνεδρίασης έφτασε στο χώρο η πορεία των φοιτητών, των μαθητών και των εργαζομένων, που οργανώθηκε και στη Σύρο, στα πλαίσια των πανεκπαιδευτικών συλλαλητηρίων σε όλη την Ελλάδα. Οι διαδηλωτές φωνάζοντας συνθήματα κατά της κυβερνητικής πολιτικής, έφτασαν έξω από το ξενοδοχείο «ΕΡΜΗΣ», όπου τους απηύθυναν χαιρετισμό ο Νομάρχης, ο επικεφαλής της Συν-Κυκλαδικής Πρωτοβουλίας Ν. Συρμαλένιος, καθώς και ο επικεφαλής της Νομ. Αγωνιστικής Συνεργασίας Β. Σιγάλας
Στη συνέχεια αντιπροσωπεία των φοιτητών συμμετείχε στη διαδικασία της συνεδρίασης του ν.σ., όπου επακολούθησε διάλογος και τοποθετήσεις των επικεφαλής των νομαρχιακών παρατάξεων.
Στην τοποθέτηση του ο Ν. Συρμαλένιος, ανάμεσα στα άλλα είπε: «...Δυστυχώς η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, αποτέλεσε την αφορμή για να ξεσπάσουν όλα τα συσσωρευμένα προβλήματα που εδώ και πολλά χρόνια βιώνει η νεολαία και η χώρα. Πως να μην αντιδρούν δυναμικά τα νέα παιδιά, όταν τους υποσχέθηκαν Παιδεία ως πρώτη προτεραιότητα και είδαν την υποβάθμιση της, όταν μετά από τις σπουδές αντιμετωπίζουν την ανεργία και την ανασφάλεια, όταν οι άνθρωποι ακόμα πεθαίνουν στα νησιά επειδή δεν έρχεται το ελικόπτερο να τους πάρει... Η Μακρόνησος μπορεί να έκλεισε με τους αγώνες του ελληνικού λαού, όμως υπάρχουν ακόμα κελιά που δέρνουν τους μετανάστες, ενώ η διαπαιδαγώγηση της αστυνομίας είναι εχθρική και κατασταλτική... Οφείλουμε να μην νουθετούμε τους νέους, αλλά να προβληματιζόμαστε μαζί τους... Οι κινητοποιήσεις είναι σίγουρο ότι θα συνεχιστούν και πρέπει να μας οδηγήσουν στην κατάθεση προτάσεων που μπορούν να αγγίξουν τις αιτίες και όχι την επιφάνεια των προβλημάτων...».
Στα λοιπά θέματα της συνεδρίασης, οι εκπρόσωποι μας Ν. Συρμαλένιος και Ηλ. Αθυμαρίτης τοποθετήθηκαν στα παρακάτω θέματα:
α) Σχετικά με την ενημέρωση από πλευράς της ΡΑΕ για την εγκατάσταση αιολικών σταθμών στα νησιά, παρατήρησαν ότι δεν υπήρξε ουσιαστικά κάποιο καινούργιο σημαντικό στοιχείο και επεσήμαναν ότι η ΡΑΕ, ως ανεξάρτητη αρχή που εποπτεύεται και από το υπουργείο ανάπτυξης, θα έπρεπε όχι απλώς να ρυθμίζει τις άδειες των υποψήφιων επενδυτών, αλλά να διαμορφώσει θέση με βάση πολιτικές τόσο εξοικονόμησης ενέργειας, όσο και υποκατάστασης των συμβατικών πηγών (ορυκτά καύσιμα, λιθάνθρακας κ.λπ.) από ανανεώσιμες. Δεν αρκεί λοιπόν να διαπιστώνεται η ανάγκη κάλυψης της ενεργειακής ζήτησης (στα νησιά αύξηση 4% ετησίως), αλλά να συμβάλλει και σε πολιτικές και μέτρα αντιμετώπισης των κλιματικών αλλαγών. Επίσης υπενθύμισαν την απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου (Ιούνιος 2007), βάσει της οποίας καθορίστηκαν χωροταξικές προδιαγραφές για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στα νησιά και διερωτήθηκαν αν έχουν ληφθεί υπόψη τα προτεινόμενα κριτήρια.
β) Σχετικά με το πρόγραμμα δασικών δραστηριοτήτων του 2009, υπερψήφισαν το πρόγραμμα και ειδικότερα αναφέρθηκαν στην προστασία του αιγάγρου της Αντιμήλου, όπου χαιρέτισαν τις προσπάθειες που έγιναν από πλευράς της Δ/νσης Δασών τα δύο τελευταία χρόνια και βεβαίως στήριξαν την απόφαση για δαπάνη 125.000 € για περαιτέρω μελέτη και υλοποίηση έργων στον οικότοπο. Επεσήμαναν επίσης ότι και απλοί πολίτες της Μήλου βοήθησαν σημαντικά στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, που δημιουργήθηκαν εξαιτίας της παρατεταμένης ανομβρίας. Διερωτήθηκαν εξάλλου γιατί υπήρξαν ειδικά στο συγκεκριμένο έργο, τόσες αγκυλώσεις και γνραφειοκρατικά εμπόδια από το δημόσιο λογιστικό για την απορρόφηση του ήδη εγκεκριμένου ποσού των 30.000€ για το 2008. Τέλος πρότειναν και πάλι τη σύσταση Φορέα Διαχείρισης, με συμμετοχή και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Μήλου για την προστασία του αιγάγρου.
γ) Σχετικά με το Χωροταξικό του Τουρισμού, ο εισηγητής του θέματος Ν. Συρμαλένιος, επανέλαβε ότι αργήσαμε να επανατοποθετηθούμε στο θέμα μετά και την παρουσίαση του νέου κειμένου από το ΥΠΕΧΩΔΕ, όμως λόγω ευτυχούς συγκυρίας -μη ψήφιση του ακόμα από το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας- οφείλουμε να επαναβεβαιώσουμε τη θέση μας για απόσυρση του.
Η τελική θέση που έγινε δεκτή κατά πλειοψηφία είναι: «Ειδικότερα σε ότι αφορά στις Κυκλάδες και ευρύτερα στη νησιωτική Ελλάδα, θεωρούμε ότι το Ειδικό πλαίσιο για το Χωροταξικό του Τουρισμού, δεν είναι τίποτα άλλο, παρά πρωτίστως μια θεσμική κατοχύρωση των εργολαβικών, κατασκευαστικών και τραπεζικών συμφερόντων, που θα επιφέρει και το τελικό πλήγμα στο στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης, με ανεπανόρθωτες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην οικονομία. Για όλους αυτούς τους λόγους, θεωρούμε ότι είναι απαράδεκτο και ζητάμε την απόσυρση του».
δ) Σχετικά με το κλείσιμο των καταστημάτων του ΟΤΕ (150 περίπου εμπορικά καταστήματα, ανάμεσα τους και σε αρκετά νησιά των Κυκλάδων), είπαν ότι αυτό είναι επακόλουθο της ιδιωτικοποίησης του ΟΤΕ, όπου τώρα πλέον η γερμανική τηλεφωνία που διοικεί τον ΟΤΕ, κρίνει με κριτήρια οικονομικού συμφέροντος και μόνο, χωρίς καμιά ευαισθησία για το κοινωνικό σύνολο. Συμφώνησαν με την επιστολή διαμαρτυρίας, που πρότεινε ο Νομάρχης και τόνισαν χαρακτηριστικά: «να αγωνιστούμε για την επανεθνικοποίηση του ΟΤΕ».
Στα εκτός ημερήσιας
α) ζήτησαν την έκδοση Καταγγελίας για το θάνατο ηλικιωμένου πολίτη από τη Σίφνο, που πέθανε εξαιτίας της άρνησης έκτακτης αεροδιακομιδής του με ελικόπτερο, όπως δυστυχώς έχουμε κάνει κατ' επανάληψη και
β) την εκ νέου έκφραση συμπαράστασης στη Συντονιστική Επιτροπή και Φορείς της Σαντορίνης για απάντληση και ανέλκυση του Sea Diamond.
19/12/08
H ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
(Σημείωση: Συνημμένα παρατίθεται στη συνέχεια και το σύνολο της Εισήγησης μας για το Χωροταξικό του Τουρισμού)
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ
ΤΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ
ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Το Ειδικό Πλαίσιο για το Χωροταξικό του Τουρισμού έμεινε προς συζήτηση, στα στενά πλαίσια του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας με αποτέλεσμα η κοινωνία να μην έχει καμία πληροφόρηση ή άποψη επί ενός σχεδίου που θα την επηρεάσει άμεσα για τις επόμενες δεκαετίες.
Αναιρεί τους ίδιους τους στόχους του για την χώρα, όπως «την ποιοτική περιβαλλοντική αναβάθμιση», «την προώθηση της αειφόρου και ισόρροπης ανάπτυξης». Αντίθετα μάλιστα προωθεί το παρωχημένο μοντέλο του μαζικού τουρισμού με έμφαση στο real estate του νησιωτικού χώρου και των παρακτίων περιοχών της χώρας. Η απόφαση αυτή της κυβέρνησης να παραδώσει τα νησιά και τις ακτές στα μεγάλα κτηματομεσιτικά και εργολαβικά συμφέροντα θα έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον, στο τοπίο και στην πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Επιχειρείται η αλλαγή του τουριστικού προφίλ της χώρας και η εισαγωγή ενός νέου τουριστικού προϊόντος με την προώθηση σύνθετων τουριστικών επενδύσεων μεγάλης κλίμακας.
Τα σημαντικά οικονομικά και πολεοδομικά κίνητρα στους μεγαλοεπενδυτές λαμβάνουν υπόψη τους μόνο τους κανόνες της κτηματαγοράς και αφήνουν σε τελευταία μοίρα την προστασία και την ανάδειξη του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το νέο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης αδιαφορεί για τη φέρουσα ικανότητα των περιοχών υποδοχής των τουριστικών υποδομών, για την επάρκεια των φυσικών πόρων των νησιών και των παράκτιων περιοχών, καθώς και για τον ιδιαίτερο και ευαίσθητο χαρακτήρα τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν θεωρεί ότι υπάρχουν πουθενά στην Ελλάδα τουριστικά κορεσμένες περιοχές, που θα έπρεπε να προστατευθούν.
Ειδικότερα σε αφορά το νησιωτικό χώρο και με εξαίρεση λίγα μικρά νησιά και ελάχιστα μεγαλύτερα, παρουσιάζεται τώρα 20 χρόνια μετά την απόπειρα έναρξης της διαδικασίας θεσμοθέτησης των Ειδικών Χωροταξικών Μελετών (ΕΧΜ), το συγκεκριμένο Χωροταξικό του Τουρισμό, χωρίς να έχει προηγηθεί η χωροθέτηση χρήσεων γης, που θα συγκεκριμενοποιούσε τις ζώνες τουριστικής ανάπτυξης, καθώς και τους αντίστοιχους όρους δόμησης.
Τα νησιά κατηγοριοπούνται σε τρεις Ομάδες. Ειδικότερα στην Ομάδα Ι (μικρά νησιά), η πρόβλεψη δυνατότητας δημιουργίας καταλυμάτων έως 100 κλινών στα νησιά αυτά, παρά τα πρόσθετα όρια που προβλέπονται, δημιουργεί ανησυχία. Για ποιο λόγο τα νησιά αυτά, με τόσο μικρούς πληθυσμούς και εντός των κατά κανόνα παραδοσιακών οικισμών, θα πρέπει να επιβαρυνθούν με ξενοδοχειακή δόμηση μεγάλης σχετικά δυναμικότητας (100 κλίνες), αφού η τουριστική υποδομή μπορεί να ενισχυθεί με κίνητρα για αναπαλαιώσεις παλαιών σπιτιών ή και ολόκληρων τμημάτων των εγκαταλελειμμένων οικισμών;
Στην Ομάδα ΙΙ (νησιά με σημαντική τουριστική δραστηριότητα ή που αναπτύσσονται τουριστικά) μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι η Σαντορίνη και η Σέριφος, η Σύρος και η Κέα, η Μύκονος και η Μήλος, η Ρόδος και η Αλόνησος… Τα νησιά αυτά παρουσιάζουν μεγάλες διαφοροποιήσεις, τόσο ως προς το επίπεδο ανάπτυξης, όσο και ως προς τους παραγωγικούς πόρους. Παρόλα αυτά, σε ότι αφορά στις εκτός σχεδίου περιοχές, είναι δυνατός ο καθορισμός ζωνών τουριστικής ανάπτυξης, πράγμα που σημαίνει, ότι μπορεί αργότερα να επιτραπούν σημαντικά μεγέθη τουριστικών συγκεντρώσεων, δηλαδή ολόκληροι νέοι οικισμοί, που θα αλλοιώσουν ανεπανόρθωτα το περιβάλλον των νησιών αυτών, ενώ ακόμα και για τα πολύ ανεπτυγμένα νησιά, όπως Κρήτη, Ρόδος, Κέρκυρα κ.λπ., προβλέπεται περαιτέρω αύξηση τουριστικών υποδομών.
Στην Ομάδα ΙΙΙ και στην υποκατηγορία βραχονησίδες και ακατοίκητα νησιά έκτασης πάνω από 500 στρέμματα, ενταγμένα στο Natura 2000, επιτρέπονται οι τουριστικές δραστηριότητες σε έκταση μέχρι 2% του συνολικού εδάφους. Με ποια λογική οικοδομούμε και οικοπεδοποιούμε και τα ακατοίκητα νησιά και μάλιστα με ιδιαίτερη πανίδα και χλωρίδα (Natura 2000) και ποιος θα ελέγχει την τήρηση των νόμων και των προδιαγραφών, όταν αυτά δεν ελέγχονται στα κατοικημένα νησιά;
Η δυνατότητα δόμησης στον παράκτιο χώρο και στα νησιά σε απόσταση 50 μέτρων από τον αιγιαλό είναι απαράδεκτη. Με τη διάταξη των 50 μέτρων από τον αιγιαλό, όπως επίσης και με τη δυνατότητα εκτός σχεδίου δόμησης σύνθετων και ολοκληρωμένων υποδομών σταθερού παραθερισμού (παραθεριστική κατοικία) στις περιοχές Natura ολοκληρώνεται η καθολική δόμηση σε όλες τις ακτές και τις παραλίες της χώρας. Μετά από αυτά η επισήμανση για τη δέουσα βαρύτητα της οικολογικής συνιστώσας, φαντάζει τουλάχιστον προκλητική.
Στο κεφάλαιο περί παραδοσιακών οικισμών, ενώ υπάρχουν θετικές διατάξεις (μηχανισμός ελέγχου της τουριστικής δραστηριότητας κ.α.) αναφέρεται γενικά και αόριστα σε έλεγχο για την εκτός σχεδίου και ορίων οικισμών δόμηση
Η σύσταση των 10 Κέντρων Υποστήριξης του Θαλάσσιου Τουρισμού (ανάμεσα τους και η Νάξος), εξυπηρετεί απλώς γεωγραφικά κριτήρια κατανομής και όχι πραγματικές δυνατότητες υφιστάμενων υποδομών (σύγχρονες υποδομές ελλιμενισμού, υπηρεσίες διοικητικής υποστήριξης, γειτνίαση με αεροδρόμιο κλπ.), καλλιεργώντας εκ νέου προσδοκίες, όπως π.χ. με τα λιμάνια κόμβους. Η περίπτωση της Νάξου και η προχειρότητα προώθησης του νέου μεγάλου λιμένα, είναι χαρακτηριστική (ως γνωστόν απορρίφθηκε από το ΣτΕ, λόγω έλλειψης χωροθέτησης). Επιπλέον η περιβαλλοντική παράμετρος για σεβασμό της κλίμακας του νησιωτικού χώρου, δεν συνάδει με τα μεγέθη των υποδομών των Κέντρων Υποστήριξης.
Πολιτιστικός Τουρισμός: Με ποια κονδύλια θα υποστηριχθεί η ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων, όταν πολλοί από αυτούς ρημάζουν και καταρρέουν από την κρατική αδιαφορία και την έλλειψη χρηματοδότησης.
Αθλητικός Τουρισμός: Διερωτόμαστε, ποια συμφέροντα επιβάλλουν την ανάδειξη του γκολφ, ως ένα από τα κυρίαρχα σπορ; Και μάλιστα όταν όλοι γνωρίζουν ότι ένα γήπεδο γκολφ απαιτεί 1.000.000 κυβικά μέτρα νερού το χρόνο, τη στιγμή που με αυτή την ποσότητα και για το ίδιο χρονικό διάστημα ζουν 10.000 άνθρωποι; Γιατί δεν προωθούμε άλλες μορφές αθλητικού τουρισμού, όπως κολύμβηση, κωπηλασία, ιστιοπλοΐα, ιστϊοσανίδα κ.α.;
Σχετικά με τις μεταφορικές υποδομές, από τη στιγμή που ακολουθούνται οι κατευθύνσεις του Γενικού Πλαισίου του Χωροταξικού Σχεδιασμού, πέραν της αξιοποίησης των περιφερειακών αεροδρομίων και της δημιουργίας των τοπικών δικτύων σύνδεσης των τουριστικών προορισμών με χρήση των υδροπλάνων (παραμένει στο στάδιο των ευχών) ουσιαστικά επαναλαμβάνονται τα περί διασύνδεσης των νησιών με την Κρήτη και με την ηπειρωτική χώρα, εξαγγέλλεται και πάλι η επέκταση των επιδοτούμενων άγονων γραμμών με ποιοτικά κριτήρια (δωδεκαετείς συμβάσεις με νεότευκτα πλοία), ενώ γνωρίζουμε πολύ καλά ότι κάτι τέτοιο αποτελεί τουλάχιστον για τα προσεχή χρόνια σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αφού καμιά εταιρεία και κανείς εφοπλιστής δεν είναι διατεθειμένος να δρομολογήσει σε μη κερδοφόρες γραμμές, νέα σύγχρονα πλοία, τη στιγμή που και με τα υπερήλικα εξασφαλίζουν κάθε χρόνο όλο και μεγαλύτερες επιδοτήσεις, εκτός αν αυτά χρησιμοποιούν τους όρους των προηγούμενων συμβάσεων.
Σε ότι αφορά την ύδρευση, τη διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων, την ενέργεια, την υγεία επαναλαμβάνονται οι γνωστές γενικολογίες και τα ευχολόγια χωρίς ολοκληρωμένη προσέγγιση σε πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης. Ενδεικτικές οι αναφορές για έκκληση αποφυγής δημιουργίας ΧΥΤΑ εντός περιοχών Natura, η αποφυγή αναφορών για εξοικονόμηση ενέργειας και για αξιοποίηση των ΑΠΕ, γενικότερα η αγνόηση των κριτηρίων της φέρουσας ικανότητας (επάρκεια υδάτινου δυναμικού και ενεργειακών πόρων).
Τουρισμός-Εξόρυξη: Μέσα από περίτεχνες διατυπώσεις, είναι σαφές ότι το Ειδικό Πλαίσιο επιδιώκει να διασφαλίσει συγκεκριμένα συμφέροντα εξορυκτικών επιχειρήσεων, είτε πρόκειται για συνεχιζόμενες δραστηριότητες, είτε για αδειοδότηση νέων. Για τις Κυκλάδες φωτογραφίζεται η Μήλος, ακυρώνοντας ουσιαστικά πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, που απαγορεύει νέες εξορυκτικές δραστηριότητες σε συγκεκριμένες προστατευόμενες ζώνες.
Η ανάπτυξη σύνθετων κι ολοκληρωμένων μορφών τουρισμού είναι δυνατή σε εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές με όριο αρτιότητας 150.000 τμ. Αυτό ευνοεί την εκτεταμένη δημιουργία νέων παραθεριστικών οικισμών, με σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις στα νησιωτικά οικοσυστήματα. Προφανώς αγοραπωλησίες μεγάλων εκτάσεων και η διαμόρφωση ενιαίων ιδιοκτησιών, που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα σε νησιά, δεν είναι άσχετες με το υπό διαμόρφωση Χωροταξικό του Τουρισμού
Τέλος, η διάταξη περί προσαρμογής των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ) και των Σχεδίων Χωροταξικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτών Πόλεων (ΣΧΟΟΑΠ), στο συγκεκριμένο Ειδικό Πλαίσιο, προδιαθέτει την υποταγή του χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας στην ασύδοτη κυριαρχία της δήθεν τουριστικής ανάπτυξης.
Συμπερασματικά και ειδικότερα σε ότι αφορά τις Κυκλάδες και ευρύτερα τη νησιωτική Ελλάδα, θεωρούμε ότι το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού, δεν είναι τίποτα άλλο, παρά πρωτίστως μια θεσμική κατοχύρωση των εργολαβικών, κατασκευαστικών και τραπεζικών συμφερόντων, που θα επιφέρει και το τελικό πλήγμα στο στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης, με ανεπανόρθωτες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην οικονομία. Για όλους αυτούς τους λόγους θεωρούμε ότι το Ειδικό Πλαίσιο είναι απαράδεκτο και ζητάμε την απόσυρση του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου